Mając na celu promowanie efektywności energetycznej i wzmocnienie pozycji odbiorców końcowych, proces wymiany liczników tradycyjnych na liczniki inteligentne trwa w Europie od kilkunastu lat. W Polsce zgodnie z nowelizacją ustawy Prawo Energetyczne z dnia 20 maja 2021 roku operator systemu dystrybucyjnego jest zobowiązany do dnia 31 grudnia 2028 roku zainstalować liczniki zdalnego odczytu skomunikowane z systemem zdalnego odczytu w punktach poboru energii stanowiących co najmniej 80% łącznej liczby punktów poboru energii u odbiorów końcowych. Odbiorcy końcowi nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z wymianą licznika tradycyjnego na licznik inteligentny.
Inteligentny licznik umożliwia odbiorcy otrzymywanie w czasie zbliżonym do rzeczywistego informacji o poborze energii elektrycznej lub jej wprowadzeniu do sieci, udział w programach zarządzania poborem energii, lepsze zarządzanie swoim zużyciem, większą świadomość konsumowania energii elektrycznej oraz w konsekwencji zmniejszenie rachunków za energię elektryczną.
Licznik inteligentny umożliwia również optymalizację procesu zmiany sprzedawcy przez odbiorcę. Najpóźniej do 2026 roku techniczny proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej nie może trwać dłużej niż 24 godziny, a jego przeprowadzenie musi być możliwe każdego dnia roboczego [1].
Wśród korzyści instalacji inteligentnego opomiarowania warto wskazać, iż optymalizacja procesu zarządzania siecią dystrybucyjną pozostaje kluczowym kierunkiem. Operatorzy uzyskują informację na temat pracy swoich sieci, a tym samym mogą zmniejszyć swoje koszty operacyjne i koszty utrzymania, jednocześnie zwiększając poziom inwestowania w modernizację majątku sieciowego. Podsumowanie głównych korzyści przedstawiono na poniższym rysunku 1.
Rysunek 1. Główne korzyści uzyskane po wdrożeniu systemu inteligentnego opomiarowania [2].
Operator systemu dystrybucyjnego przekazuje obiorcom końcowym odpowiednie porady i informacje przy instalacji inteligentnych liczników lub przed taką instalacją, w szczególności informacje dotyczące:
- sposobu komunikacji licznika zdalnego odczytu z urządzeniami odbiorcy końcowego,
- funkcji licznika zdalnego odczytu,
- usług, z jakich można korzystać za pomocą licznika zdalnego odczytu,
- korzyści, jakie można osiągnąć dzięki posiadaniu licznika zdalnego odczytu,
- przetwarzania danych osobowych odbiorcy zgodnie z obowiązującymi przepisami unijnymi o ochronie danych.
Odbiorcy końcowi mają możliwość pobierania swoich danych pomiarowych lub przekazywania ich innym uprawnionym podmiotom bez dodatkowych kosztów i zgodnie z przysługującym im prawem do przenoszenia danych.
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE, 14.6.2019, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 158/195
[2] European Commission: Benchmarking smart metering deployment in the EU-28 Final Report”, Tractebel Impact, December 2019)
20.03.2022
dr inż. Mariusz Jurczyk