Generacją rozproszoną (ang. distributed generation) określa się źródła wytwarzania energii ulokowane blisko miejsca odbioru, produkujące energię elektryczną najczęściej ze źródeł energii odnawialnej, takich jak wiatr, woda czy słońce. Od kilku lat w Polsce jest widoczny wyraźny wzrost udziału energii pochodzącej ze źródeł generacji rozproszonej.
Stanowi to realizację zaleceń ujętych w regulacjach Komisji Europejskiej, w tym w szczególności Dyrektywie RED[1] i Dyrektywie RED II[2]. Zgodnie z zaleceniami Dyrektywy, państwa członkowskie muszą podjąć działania, aby udział energii ze źródeł odnawialnych w Unii w końcowym zużyciu energii brutto w 2030 r. wyniósł co najmniej 32 %. Dyrektywa RED II wprowadza nowe formy udziału w rynku energii elektrycznej, tj. „prosumenta energii elektrycznej”, „działającego grupowo prosumenta energii odnawialnej”, „społeczność energetyczną”, promujące produkowanie energii na użytek własny, jak również dzielenie się nią, wskazując także na konieczność wykorzystania systemów magazynowania energii. Jednocześnie obowiązująca w Polsce ustawa o odnawialnych źródłach energii[3] wprowadza pojęcie „prosumenta energii odnawialnej” oraz „spółdzielni energetycznej”.
Nowe formy udziału w rynku energii, szczególnie formy łączące źródła wytwórcze (mikroinstalacje) i miejsca odbiorcze, wskazują na potrzebę wypracowania rozwiązania umożliwiającego dzielenie się energią elektryczną, jak również na równoważenie zapotrzebowania na energię elektryczną pomiędzy uczestnikami rynku energii. Narzędziem dla realizacji tych zadań jest wyposażenie punktów poboru energii elektrycznej w liczniki zdalnego odczytu.
Licznik zdalnego odczytu jest otwarty na komunikację z urządzeniami odbiorcy stanowiącymi sieć domową. Zgodnie z projektem Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie systemu pomiarowego[4], licznik zdalnego odczytu w czasie zbliżonym do rzeczywistego udostępnia na dedykowanym interfejsie komunikacyjnym wireless m-bus do sieci domowej wartości energii czynnej pobranej i oddanej, chwilowej mocy czynnej, parametry ograniczenia mocy czynnej, znacznik czasu danych pomiarowych oraz numer fabryczny licznika. Te dane są odbierane przez urządzenia odbiorcy w gospodarstwie domowym, zabudowane w ramach infrastruktury sieci domowej. Najważniejszym elementem tej infrastruktury jest brama domowa, będąca urządzeniem w posiadaniu odbiorcy, zapewniającym komunikację z licznikiem zdalnego odczytu, ale także z innymi urządzeniami tego odbiorcy, m.in. z instalacją generacji rozproszonej, przydomowym magazynem energii elektrycznej czy urządzeniami inteligentnego domu (ang. „smart home”). Brama domowa powinna tak sterować urządzeniami odbiorcy, aby energia elektryczna wytworzona przez źródło generacji rozproszonej była zużywana w miejscu wytworzenia, jednocześnie optymalizując (minimalizując) pobór energii elektrycznej z sieci dystrybucyjnej.